Verilerimizin paylaşılması, çerezler vb. takip teknolojileri ile veri gizliliği gibi kavramlarla günlük hayatımızda sıklıkla karşılaşıyoruz. 2000 yılına kadar dünyada toplanan toplam veri, 2004 yılına gelindiğinde bir günde toplanmaya başlandı. 2004 yılında toplanan tüm veriler ise 2022’de bir günde tweet olarak atılıyor. Dolayısıyla artık aşina olduğumuz bu kavramlardan bağımsız bir hayat düşünmek mümkün değil. Hayatımızın bu kadar içinde olmasına rağmen, yaratılan “çok karmaşık” algısı yüzünden bu kavramlardan korkuyoruz. Halbuki bize dayatılanın ardına baktığımızda kişisel verilerle ilgili kavramların son derece anlaşılabilir olduğunu fark ediyoruz.

Kişisel veriler, insan hayatının her zaman bir parçası olmuştur. Teknolojinin gelişmesiyle birlikte kişisel verilerimiz, bize ait mahrem bilgiler olmaktan çıkıp kurumların kar etme aracı haline gelmiştir. İlk başta bize kişisel reklamlar göstermek için kurulan sistemler, kısa bir süre içerisinde kararlarımızı manipüle eden ve demokrasilere bile darbe vurabilen bir canavara dönüştü. Yeni dünyada kişisel verilerin korunması bir zorunluluk haline gelmiş, bu halde verilerimizin korunması, başlı başına bir hak konusu olmuştur. Değişen teknolojiye yetişemeyen yasal düzenlemelerden dolayı kişisel verilerimiz hakkında bilinçli olmak gerekir.

Yaratmaya çalıştığımız bu farkındalık, dijital dünyada kendimizi korumak adına önemli bir adım olacaktır. 

Kişisel verilerimiz, bizim birey olarak uzantımızdır. Dolayısıyla esir alınan bizden bağımsız olarak verilerimiz değil, doğrudan bizleriz. Bu dünya aslında bu zamana kadar yaşadığımız dünyadan pek farklı değil. “Tarih tekerrürden ibarettir” sözünü de hatırlıyoruz ancak bulunduğumuz bu teknolojik çağın tarihinin henüz yazım aşamasında olduğunu unutmamalıyız.

Bu düzeni yaratan bizleriz. Yarattığımız bu yeni dünya düzeninde neredeyiz? 

Bizler de buradayız, tam olarak çevrimiçiyiz.

Belirtelim ki bu metni yazarken, “Okudum, Anladım, Onaylamıyorum” ekibi olarak, çalışmalarımızı bir kuruma veya kişiye düşmanlık besleyerek yapmıyoruz. Bu işi, geçmişi çeyrek asrı bile bulmayan bu yeni dünyanın hepimiz için daha özgür ve güvenilir bir yer olması için yapıyoruz. Biz de İstanbul Bilgi Üniversitesi’nin Privacy Innovation Lab. altında oluşturduğumuz “OAO” ekibi olarak bu yolda çalışmalarımıza başladık.

Farkında olmadan kaybettiğimiz dijital haklarımızın kontrolünü geri almak için harekete geçiyoruz. Bu doğrultuda sadece hukukçuların veya yazılımcıların değil herkesin anlayabileceği bir dilde, her gün kullandığımız siteler ve uygulamaların verilerimizi nasıl kullandıklarını, bu uygulamaları olabildiğince güvenli şekilde nasıl kullanabileceğinizi sizlerle paylaşacak, okumaya tembellik ettiğimiz gizlilik sözleşmelerini daha anlaşılır hale getirerek ve duyunca tedirgin olduğumuz gerçekleri anlaşılır bir şekilde sizlere sunacağız. Yolculuğumuza başlarken haklarını ve onları nasıl koruyabileceğini öğrenmek isteyen herkesi bu dijital dünyayı anlamaya çağırıyoruz.

Zorla yabancılaştırıldığımız ve bilinçsizleştirildiğimiz bu dijital düzeni artık okuyoruz, anlıyoruz ve ONAYLAMIYORUZ.